Coğrafi işaretli portakalıyla ünlü Antalya’nın Finike ilçesinde, bahçeleri ve paketleme tesislerini gezdik. Üretici de, pazarlamacı da maliyetlerden dertli.
Antalya Gazeteciler Cemiyeti (AGC), il genelindeki özgün değerlerin tanıtımına destek amacıyla başlattığı ‘‘Yerel Değerlere Sahip Çıkıyoruz’’ programına, Finike gezisiyle devam edildi. Ünlü Finike portakalının yetiştirildiği bahçeler, paketlenip satış için hazırlandığı tesisler gezildi, sorunlar dinlendi. Anlatılanlara göre üretimden pazarlamaya maliyetler ağır ve sürekli ağırlaşıyor, Finike portakalının geleceği tehdit altında.
AGC’nin yerel yönetimler ve iş insanları örgütleriyle işbirliği içinde düzenlenen etkinliklerinde, doğal ve tarihi kültür varlıklarından tarım ürünlerine kadar Antalya ili genelindeki yöresel değerler, çeşitli yayınlar yoluyla tanıtılıyor.
Finike denilince akla ilk olarak, Türkiye’nin coğrafi işaretli ürünlerinden Finike portakalı gelir. Antalya Gazeteciler Cemiyeti’nin (AGC) ‘‘Yerel Değerlere Sahip Çıkıyoruz’’ programı, bu kez kadim ilçenin uluslararası üne sahip özgün ürünü için düzenlendi.
MÜSİAD Antalya Şubesi Başkanı Yusuf Akgül, iş insanları Veysi Özen ile Ömer Bilal ev sahipliğinde gerçekleştirilen geziye, Finike Belediye Başkan Yardımcısı Emin Ertuğrul, AGC Başkanı İdris Taş, yerel ve ulusal medyayı temsilen çok sayıda AGC üyesi katıldı.
Bahçe ve tesis gezileri
Antalya’dan otobüsle Finike’ye hareket eden gazeteciler, Kumluca’daki Onursal Tarım Tesisi’nde (soğuk hava ve ambalajlama) karşılandı. Kısa moladan sonra iş insanı Özen ve diğer görevliler rehberliğinde tesis gezildi. Burada yaş (taze) sebze meyvelerin saklanma, ayıklanıp paketlenme süreci gözlemlendi.
Ardından Ömer Bilal’in Finike’deki portakal bahçeleri gezildi; bahçecilik çalışmaları, üretim süreci, ürün hasadı konularında bilgi alındı.
Görüşmelerde üretimden satışa çeşitli sorunlar dile getirildi. Maliyetler herkesin ortak derdi. Üreten de, pazarlayan da girdi fiyatlarındaki istikrarsızlıktan, artışlardan, tarım sektörüne vaat edilen desteklerin verilmemesinden ya da çok yetersiz düzeyde kalmasından yakındı. Finike portakalının geleceğini tehdit eden çevre tahribatlarına dikkat çekildi.
Örnek bir maliyet hesabı
Onursal Tarım Yönetim Kurulu Başkanı Veysi Özen, portakaldan örnek vererek şunları söyledi:
‘‘Bir işçi günde fazla 600 kilo portakal toplar. Günlük ücret 1500 lira, bunun servisi, çavuş parası gibi ek giderleri var. Toplanan portakalı kasalayıp taşıyanlar var. Bu portakal, önce depoya alınıyor. Bekleme süresinden sonra yıkanıp ayıklanarak paketleniyor. Bir işçinin günde en fazla paketleyebileceği miktar 50-60 kasa, yani 500 kilodur. Bunların elektrikten ambalaja kadar başka gider kalemleri var. En son da nakliye ekleniyor.
Ürünü toplayıp İstanbul’a indirmemizin maliyeti kilo başına 18 lirayı buluyor. Bahçeden portakalı topladık. Tüm bu süreçlerden sonra İstanbul’a indirdiğimizde, kilo başına tam 18 lira harcamış oluyoruz.’’
