Yemekleri dakikalar içinde kapımıza getiren o sistemin ardında, günde 16 saat direksiyon sallayan, trafikte yağmur altında bekleyen binlerce kurye var. Onlar her gün başkalarının sofralarını kurarken, kendi sofralarına çoğu zaman sıcak yemek koyamıyor. Şimdi bu emekçiler, “kendi sepetleri boş kalmasın” diye ses yükseltiyor: 2 Kasım Pazar gününden itibaren Yemeksepeti boykotu başlıyor.
Sendika giremedi, işkolları değişti
Nakliyat-İş Sendikası, uzun süredir Yemeksepeti’nde örgütlenme çalışması yürütüyor. Sendikaya göre binlerce kurye üye olmaya yaklaşınca, şirket “işkolu değişikliği” adı altında kayıtları silip örgütlenmenin önüne geçti. Genel Başkan Ali Rıza Küçükosmanoğlu, “İşveren bakanlık kayıtlarında hile yaptı, taşıma işkolundaki işçileri başka alanlara kaydırdı. 2 bin üyemizin sendika kaydı hukuksuz biçimde düşürüldü,” dedi. Sendika bu nedenle savcılığa suç duyurusunda bulundu
Boykot 2 Kasım’da başlıyor
Sendika, 2 Kasım Pazar günü itibarıyla vatandaşlara sesleniyor:“Tatil yapmadan, günde 16 saat çalışan ama yine de insanca ücret alamayan emekçiler için dayanışma zamanı. Yemeksepeti üyeliklerini iptal edin, sipariş vermeyin. Sendika girene kadar bu mücadele sürecek.”Dayanışma çağrısına diğer sendikalar, öğrenci toplulukları ve yurttaş örgütleri de katılıyor. Sosyal medyada #YemeksepetiBoykot etiketiyle kampanya büyüyor.
Dijital başarı masalının diğer yüzü
2001’de kurulan Yemeksepeti, bugün 30 milyondan fazla üyesiyle Türkiye’nin en büyük çevrimiçi yemek platformu.
2024 yılında şirket CEO’su, “Günde 2,5 milyon kişi karnını Yemeksepeti’yle doyuruyor” açıklamasını yapmıştı.
Ancak milyonların doyduğu bu sistemde, yemeği taşıyanlar hâlâ açlık sınırında. Dijitalleşme “kolaylık” getirdi ama emeğin karşılığı hâlâ trafikte, telefon ekranının bildirim sesinde kayboluyor.
Yemeksepeti 2020’de 32 bin 437 yeni restoranı dijitalleştirerek sisteme kattı; bu işletmelerin %82’si yerel ve tekil işletmelerdi. 2015’te Alman menşeli Delivery Hero tarafından satın alınan platform, “Yemeksepeti Vale” hizmetiyle kendi kuryelerini devreye aldı. Bugün ise o kuryeler, “vale değiliz, işçiyiz” diyerek sendikal hak talep ediyor.
Reklamda İndirim yağmuru, gerçekte emek kuraklığı
Yemeksepeti, yalnızca çalışma koşullarıyla değil, tüketiciye yönelik uygulamalarıyla da eleştiriliyor. Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu’nun 2021 tarihli raporu, şirketin “indirim yağmuru” kampanyasında önce fiyat artırıp sonra indirim yaptığını ortaya koymuştu.Bu durum, dijital devlerin hem müşteriyi hem çalışanı aynı sistemin içinde nasıl sıkıştırdığını bir kez daha gösterdi.
