Antalya’nın Kemer ilçesinde yer alan İdros Antik Kenti, hem yeni koruma amaçlı imar planı hem de bölgede yapılan ağaç kesimi ve yol açma çalışmaları nedeniyle kamuoyunun gündeminde. Antik kentin hemen yanında, daha önce “Club Med” tatil köyünün bulunduğu alanda büyük bir otel projesine izin verilmesi bölge halkı ve çevrecilerin tepkisini çekiyor.
Kazı çalışmalarıyla sınırları genişleyen antik kentte, yeni planla yalnızca iki küçük arkeolojik alan korunurken, geri kalan kısımlar turizm tesis alanı olarak belirlendi.
Otel yatırımını Özak Grubu yapıyor
Söz konusu alan, 1969 yılında Club Med’e 49 yıllığına kiralanmış, doğayla uyumlu küçük ölçekli bir tatil köyü olarak işletilmişti. Ancak kira süresinin dolmasıyla birlikte arazi, 2023 yılında Özak GYO’ya devredildi.
Projeyi, grup bünyesindeki Aktay Otel İşletmeleri A.Ş. (yeni adıyla Ela Hospitality) geliştirecek. Şirket, alan için 45 yıllık üst kullanım hakkını alarak yeni otel projesini hazırlamaya başladı.
Kemer halkı ve çevre örgütleri, ilçenin sahil bandının zaten çok sayıda büyük otelle dolu olduğunu, yatak doluluk oranlarının yıllardır yüzde 60' larda seyrettiğini hatırlatarak Kemer'de 900 yataklı bir turizm yatırımına ihtiyaç olmadığını, bu projenin Kemer’in son yeşil alanlarını da yok edeceğini savunuyor.
Antik kentin ortasında otel, sit alanları “adacık” gibi kaldı
Yeni koruma planına göre, antik köprünün karşı tarafı “otel alanı” olarak belirlenmiş durumda. Birinci derece sit alanlarında yapılaşmaya izin verilmiyor ancak üçüncü derece sit alanları turizm tesisine açık hale getirildi.
Bu durumda, Bizans dönemine ait bazilika ve antik yapı kalıntıları, dev otel bloklarının arasında küçük “koruma adacıkları” olarak kalacak. Kültürel miras savunucularına göre bu plan, antik kenti korumak yerine turizm yatırımlarına alan açmayı amaçlıyor.
Ağaç kesimleri önceden yapılmıştı
(Fotoğraf: Kemer Gözcü Gazetesi)
Mart 2024’te bölgedeki Çalış Tepesi mevkisindeki ormanlık alanda “yol açma ve ağaç kesimi” çalışmaları başlatıldı; ardından yaban keçilerinin toplandığına dair iddialar gündeme geldi. Bölge halkı ve doğa savunucuları, “turizm projesine zemin hazırlamak için orman alanının temizlendiğini” öne sürdü.
Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün yaptığı incelemelerde, yol çalışması sırasında İdros Antik Kenti ile bağlantılı olabileceği düşünülen Bizans–Roma Dönemi kırsal yerleşim kalıntıları bulunduğu için bölgedeki çalışmalar durduruldu ve tescil süreci başlatıldı.
Belediye Başkanı Necati Topaloğlu, “Ağaç kesimi ve yaban keçilerinin toplatılmasıyla ilgili resmî yazışmaları ilgili kurumlara yönelttik. Belgeler elimizde” dedi. Öte yandan muhalefet temsilcileri, “Bu işlemlerde hangi izinlerin alındığı ve yaban hayatına verilen zararın boyutu” hakkında şeffaflık talep ediyor.
“Kemer’in buna ihtiyacı yok”
Çevreciler ve bölge halkı, Kemer’in sahil bandında zaten çok sayıda büyük otel bulunduğunu hatırlatarak, yeni projelerin bölgenin doğal ve tarihi dokusuna zarar vereceğini savunuyor. Yeni planın onaylanması halinde, antik köprünün karşısında dev otel bloklarının yükseleceği, İdros Antik Kenti’nin ise beton yapılar arasında sıkışıp kalacağı belirtiliyor.
İdros Antik Kenti’nin korunması amacıyla hazırlanan plan şu anda askı sürecinde. Kültürel miras savunucuları, planın yeniden değerlendirilmesi ve bölgenin turizm değil, arkeoloji ve doğa öncelikli olarak ele alınması gerektiğini vurguluyor.
Otel projesine karşı Idyros Antik Kenti’ne Dokunma Hareketi yazılı bir açıklama yayımladı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Bugün sizlere, Kemer Idyros Antik Kenti’ne karşı planlanmış olan bir talan girişimini duyurmak istiyoruz. Bu girişimi bizler, 20 Ağustos 2025 tarihinde Çevre Şehrcilik ve İklim Değişikliği Antalya İl Müdürlüğü’nde askıya çıkmış olan bir ‘Koruma Amaçlı İmar Planı’ aracılığıyla öğrenmiş bulunuyoruz. Görünen odur ki, görevi tarihi ve doğal değerlerimizi korumak olan bazı kurumlarımız görevlerini bilerek ya da bilmeyerek yerine getirmemektedirler. Bu durum bizleri bir kez daha Antalya’mızın tarihi ve doğal değerlerini korumak için harekete geçmek zorunda bırakmıştır. Bu talan girişimine karşı ‘Idyros Antik Kentine Dokunma Hareketi’ olarak bir araya geldik. Üzgünüz ancak yılgın değiliz. Bu güzel vatanı cahillik ve ticari açgözlülüğün pençelerine terk etmemeye kararlıyız. “
Açıklamanın altına imza atanlar: Antalya Kültürel Miras Derneği, Antalya Kemer Doğal Hayatı ve Çevreyi Koruma Derneği, Türkiye Ormancılar Derneği Antalya Şubesi, Alakır – Karacaören Doğa Kültür Derneği, Temiz Çevre Derneği, Kaş Çevre ve Kültür Derneği, Finike Toroslar ve Akdeniz Kıyıları Çevre Koruma Derneği, Ansan (Antalya Sanatçılar Derneği), Çeşme Yarımada Çevre Derneği, Astrokimya Eğitim Derneği, Batı Antalya Çevre Platformu, Tekirova Sivil Toplum Platformu, Antalya Ekoloji Ağı, Phaselis’e Dokunma Hareketi, Phaselis İnisiyatifi, Geyikbayırı Yaşam Platformu, Her Şey Gazipaşa İçin Platformu, Antalya Gıda Topluluğu.
