Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, 2025 yılı boyunca mısır ve arpa ithalatına sıfır gümrük vergisi uygulaması getirmes itartışma yarattı. Tarım yazarı Ergin Kahveci, yapılan düzenlemelerin “çiftçiyi üretimden uzaklaştıran” bir politikaya dönüştüğünü söyledi.
Kahveci, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Siz sadece çiftçiler etkileniyor sanıyorsunuz ama öyle değil. Her tarife indirimi ülkedeki herkese bir defa, çiftçilere ise iki defa yazıyor” ifadelerini kullandı.
3,5 milyon ton mısır sıfır vergiyle ithal edildi
Kahveci’nin paylaştığı verilere göre, bu yıl içinde dört farklı tarihte mısır ithalatı için sıfır gümrük tarifesi kontenjanı açıldı:19 Mart’ta 1 milyon ton, Mayıs’ta 1 milyon ton,14 Temmuz’da 500 bin ton, Kasım ayında ise 1 milyon ton.
Böylece 2025 yılı toplamında 3,5 milyon ton mısır, sıfır vergiyle ithal edildi. Ayrıca 1 milyon ton arpa ithalatı için de yeni bir vergi muafiyeti tanımlandı.
“Bu sadece çiftçiyi değil herkesi etkiliyor”
Kahveci, sıfır tarife kararlarının yalnızca çiftçiyi değil, bütçeyi ve tüketiciyi de etkilediğini vurguladı.“Bütçede ‘Tarım Politikaları için Negatif Tüketici Desteği’ diye bir kalem var. Yani vergi sıfır olunca devlet gelirden vazgeçiyor; bu da aslında dolaylı bir harcama anlamına geliyor.”
Kahveci’ye göre, devletin vergi gelirinden feragat etmesi, dolaylı olarak kamu kaynaklarının ithalata yönlendirilmesi demek. Bu da hem üretici hem tüketici için uzun vadede kayıp yaratıyor.
“İthalat istisnadır, üretici korunmalıdır”
Tarım yazarı Kahveci, dış ticaret tedbirlerinin “istisnai” olması gerektiğini belirterek, önceliğin her zaman yerli üretimi korumak olduğunu söyledi“İthalat, ancak arz yetersizliği varsa yapılmalıdır. İç piyasada üretim varsa, çiftçi korunur; çiftçi korunursa hazine ve tüketici de korunur.” Kahveci, Türkiye’nin mısır ve arpa gibi temel ürünlerde kendi üretim potansiyelini geliştirmesi gerekirken, kolay yoldan ithalatı tercih etmesinin “üretim zincirini kırdığını” savundu.
“Üretim yerine ithalat teşviki” eleştirisi
Kahveci’ye göre sıfır vergi politikası kısa vadede maliyetleri düşürse de, uzun vadede üretimden vazgeçmeye yol açıyor.“İç piyasada fiyatlar geçen yılkiyle aynıyken sıfır vergiyle ithalat yapılması, çiftçinin emeğini değersizleştiriyor.”
Tarımın sürdürülebilir olması için destekleme politikalarının güçlendirilmesi, çiftçinin ürününü değerinde satabilmesi gerektiğini belirten Kahveci, ithalat yerine alım garantisi ve fiyat istikrarı politikalarının uygulanmasını önerdi.
Ergin Kahveci’ye göre, tarımda temel kural basit:“Çiftçi korunursa üretim olur. Üretim olursa hem hazine hem tüketici korunur. Çiftçiyi koruyamazsanız, bir süre sonra tüketiciyi de koruyamazsınız.”
