Orta Vadeli Program’da (OVP) yer alan yeni düzenlemelerle birlikte emeklilik sistemi yeniden şekilleniyor. Çalışanların sistemde daha uzun süre kalmaları teşvik edilirken, fazla prim günü bulunanların daha yüksek emekli aylığı almasının önü açılıyor.
Sabah gazetesi yazarı Faruk Erdem’in aktardığına göre, Türkiye’de şu anda emekli maaşı ödenen dosya sayısı 16 milyonu aşarken, çalışan-emekli dengesinde ideal oran olan 4 çalışana 1 emekli yerine, 1.8 çalışana 1 emekli düşüyor. Bu dengesizlik, hem sosyal güvenlik sistemini zorluyor hem de maaşların düşük kalmasına neden oluyor.
Yeni sistemle birlikte emekli aylığı hesaplamalarında sadece kazanç değil, prim gün sayısı da belirleyici olacak. Böylece, çalışanlar daha uzun süre sistemde kalmaya teşvik edilerek hem bireysel maaşlar artırılacak hem de sosyal güvenlik dengesi korunacak.
Aylık Hesaplamada Değişiklik Yolda
2024’te emekli olanlara, yıl içindeki enflasyon düşüşü nedeniyle 2023’te emekli olanlara göre daha yüksek maaşlar bağlandığına dikkat çeken Erdem, benzer farkların 2025 ve 2026 yıllarında da yaşanabileceğini vurguladı. Bu farkları önlemek adına, emekli aylığı güncelleme katsayısının sabitlenmesi gündemde.
Taban Maaş Uygulaması Soru İşareti
Öte yandan taban maaş uygulamasında değişiklik olup olmayacağı henüz netleşmedi. Ancak kısa süreli sigortalı olanlar veya asgari ücretten prim yatıran emekliler için uygulanan Hazine destekli maaş farkı devam ediyor. Halen 8-9 bin lira maaşı olan emeklilere 14 bin 469 TL ödeme yapılıyor. Temmuz ayında bu rakamın artması bekleniyor.
Gündemdeki Diğer Başlıklar:
-
Aylık bağlama sistemindeki karma yapının sadeleştirilmesi
-
Enflasyon artışlarının güncelleme katsayısında yeniden düzenlenmesi
-
Aktüeryal dengenin iyileştirilmesi
-
Sistemden erken çıkanların değil, uzun kalanların ödüllendirilmesi
Kamu Denetçisi Abdullah Cengiz Makas da TBMM’de yaptığı sunumda, mevcut hesaplama sisteminin yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirterek yasal bir adım çağrısında bulundu.
