Dev Turizm İş Sendikası 6 Nisan'da Antalya’da gerçekleştirdiği 5. Olağan Genel Kurulu’nda demokratik ve olgun bir şekilde yönetim değişikliğine giderek umut verici nadir örneklerden birini sergiledi. Kurucu Genel Başkan Mustafa Yahyaoğlu, 2011 yılından bu yana sürdürdüğü görevini Turgay Özdemir’e devretti. Yahyaoğlu, bu değişimi “nöbet değişimi” olarak tanımlayarak, sendikal mücadeledeki 46 yıllık deneyimini yeni yönetimle paylaşmaya devam edeceğini belirtti. Yeni Genel Başkan Turgay Özdemir ile 2025 sezonuna girerken turizm sektöründeki sendikalaşmayı ve Dev Turizm İş Sendikası’nın hedeflerini sorduk.
Hedefimiz sektörde çalışan yeni nesle ulaşmak
2015 yılından itibaren Dev Turizm İş Sendikası’nda örgütlü olan ve son olarak Marmara Şube Başkanlığı görevini sürdüren Turgay görevini sürdüren Sendika yönetiminin sektörde aktif olarak çalışan işçilerce yürütülmesi gerektiğine beraberce karar verdik. Türkiye’de sendikalar arasındaki en genç yönetimi kurduk. Turizm sektöründe geçmişten gelen işçilerin mevsimsellik, fazla mesai, düşük ücret, güvencesizlik sorunları ağırlaşarak devam ediyor diğer taraftan turizm sektöründe çalışan yeni bir nesil var. Bu yeni neslin hem iş hayatına bakışları, örgütlenme yöntemleri, örgütlenme dili değişti bizim de mücadelemizi buna göre güncellememiz çok doğal” sözleriyle sendikadaki bayrak değişimine giden süreci ifade ediyor. Özdemir, sosyal medyanın haberleşme, örgütlenme, görünürlük, fikirleri yayma, paylaşma bakımından küçümsenmeyecek bir önemi olduğuna dikkat çekerek, bu alana yeni dönemde ağırlık vereceklerini söyledi.
“Sektör yöneticilerinin sendika algısı soğuk savaş döneminden kalma”
Dev Turizm İş Türkiye’de TOLEYİS’ten sonra en fazla üyeye sahip sendika ancak 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’na göre işkolunda yüzde 3 barajı ve sendikanın işyerinde çoğunluk sağlaması şartı, sendikanın kurulduğu günden bu yana toplu iş sözleşmesi yapma koşullarının oluşmasını önlüyor. Kanuni sınırlamalar yanında görülmeyen yazılı olmayan hatta kanıtlamayan toplumsal ilişkiler sınırlamaları ise daha büyük. Özdemir, turizm sektöründe sermaye sahiplerinin, turizm yöneticilerinin hala soğuk savaş döneminden kalma, sendikayı işyerini ele geçirecek, otoritesini sarsacak bir düşman gözüyle görme korkusuna sahip oldukları ve işçi ile birlikte üretme, gelişme, büyüme özgüvenine ulaşamadıklarını belirtiyor. Özdemir ‘toplu iş sözleşmesini maliyetli görüyorlar ama uzun dönemde emek ile işbirliği yapmamanın kalite, hizmet, karlılık anlamında daha büyük maliyet getirdiğini görmüyorlar” diyor. Sektörün sendika algısının örgütlenme önünde oluşturduğu engellemelerin yanında yasalar ve adalet kurumlarının işleyişindeki yavaşlık da sendika örgütlenmesi nedeniyle işten atılan işçinin hakkının savunulması bakımından engelleyici görülüyor. Özdemir, sendikaya üye olduğu için işten atılan bir arkadaşımız için açtığımız dava yıllar sürüyor, dava sonucunda ise 8 brüt maaş işverene ceza kesiliyor, bu yargılama süresi ve bu yaptırım caydırıcı olmuyor” diyor.
İstihdam büroları başımızın yeni belaları
Özdemir son yıllarda otellerde istihdam büroları ile işletilen yeni bir insan kaynakları yönetimi olduğuna işaret ederek ! 1000 kişilik otelde 5 -6 tane taşeron firma çalışıyor. Housekeeping bir firmada, teknik servis bir firmada, güvenlik bir firmada, mutfak bir firmada. Taşeron söz gelimi 25000 fatura kesiyor 15 bini kendi alıyor 10 bini işçiye veriyor. Taşeron firma kısa dönemli yardımcı işçilik için başvurulması gereken bir yöntemken ekonomide, Türkiye’de her sektörde olduğu gibi turizm sektöründe de uzun süreli ana personel için de taşeron firmadan işçi almak kural haline geldi. Böyle olunca biz bir otelde organize olup, üye kaydedebilecekken, şimdi o oteldeki 5 taşeron firmada ayrı ayrı çalışma yapmamız gerekiyor sendika olarak. Bu da sendikalaşma çalışmalarımız önünde yeni bir güçlük yaratıyor” diyor.
“TOLEYİS rekabetten dayanışmaya evrilemiyor”
Özellikle turizmin kamu hizmeti ayağında örgütlü olan Türk-İş’e bağlı TOLEYİS sendikası ile sektördeki emek mücadelesi, işçi hakları, insan kaynağının güçlendirilmesi konusunda herhangi bir işbirliklerinin olup olmadığı sorumuzu Özdemir “Son yaşadığımız bir örnekle cevaplandırayım. İstanbul BELTUR’da hem TOLEYİS’in hem DEV- Turizm İş sendikası üyesi vardır. TOLEYİS yetkili sendikadır. Kurumda toplu sözleşme görüşmelerinin tıkandığı sırada, kendilerine sendikal rekabete işçi emeğini ezdirmeyelim, TOLEYİS ne karar verirse yanındayız, destekliyoruz diyerek mesaj gönderdik ve görüşme talebinde bulunduk, henüz bir dönüş alamadık.” sözleriyle yanıtlayarak TOLEYİS’in rekabetten dayanışmaya evrilemeyen bir anlayışta olduğunu savundu.
Dev Turizm iş sendikası hakkında
31 Mayıs 2011 ‘de Antalya’da kurulan DEV- Turizm İş Sendikası aynı yıl içinde Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK)’e üye oldu. A ntalya'da kurulan sendika, zamanla Marmara, İzmir, Ankara ve Doğu Antalya gibi bölgelerde de şubeler açarak faaliyetlerini genişletti. Uluslararası platformda Avrupa Gıda, Tarım ve Turizm Federasyonu (EFFAT) ve Uluslararası Gıda, Tarım, Otel, Lokanta, Yemek Hizmeti, Tütün ve Bağlantılı İşçiler Sendikası (IUF) gibi uluslararası kuruluşlara da üye oldu.
Turgay Özdemir kimdir?
Özdemir, 2004’te liseden mezun olduktan hemen sonra turizm sektöründe mutfak bölümünde çalışmaya başladı, uzun yıllardır sektöre aşçı olarak hizmet veriyor. İlk işyerinde sendikal örgütlenme ile karşılaşmasından itibaren turizm sektöründe örgütlü emek alanında çalışmalarına başladı. 2015’te Dev Turizm İş’te sendikasına üye oldu, 2017’de sendikanın Marmara Bölge Sorumlusu olarak görev yaptı. 2015 Nisan’ında yapılan genel kurulda ise Dev Turizm İş Genel Başkanı seçildi.
