Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) tarafından hazırlanan rapor, sadece medyaya yansıyan olayları kapsıyor ve hayvanlara yönelik sistematik şiddetin ulaştığı boyutu gözler önüne seriyor.
Yarım milyona yakın hayvan öldü
Ocak–Haziran 2025 dönemini kapsayan rapora göre, yaşam hakkı ihlal edilen hayvan sayısı 477 bini aştı. Buna ek olarak en az 194 kovan arı ve 94 ton 660 kilogram deniz canlısı da yaşam hakkını kaybetti. Rapor, işkence, zehirleme, araçla ezme, dövüş, yasa dışı avcılık gibi pek çok kategoride binlerce hayvanın öldürüldüğünü ya da ağır acıya maruz bırakıldığını ortaya koyuyor.
Hayvan dövüşlerinde artış
Raporda, ekonomik kriz ve yasa dışı bahis faaliyetlerinin artmasıyla horoz, köpek, deve ve boğa dövüşlerinin de yeniden yaygınlaştığına dikkat çekiliyor. Bu dönemde en az 3 bin 938 hayvanın dövüştürüldüğü ve bunların bir kısmının belediyelerin düzenlediği festivallerde gerçekleştiği ifade edildi.
2024 yasasının ardından
2024’te yürürlüğe giren ve kamuoyunda “Katliam Yasası” olarak bilinen düzenlemenin ardından, belediyelerin topladığı sokak hayvanlarıyla ilgili olayların medyada yer almadığı gözlemlendi. Raporda, “toplama” adı altında yapılan uygulamaların çoğunun haber değeri taşımadığı gerekçesiyle kamuoyuna ulaşmadığı, buna karşın barınaklarda ölü bulunan hayvanlara dair çok sayıda kayıt olduğu belirtildi.
“Kamu kaynaklı ihlallerde 100 bini aşkın ölüm”
HAKİM, barınağı sel basması, barajlarda su tutulması sonucu balık ölümleri, belediye alanlarında aç ve susuz bırakılan köpekler gibi olayları kamu kaynaklı ihlaller başlığı altında topladı. Bu kategoride en az 100 bin 302 hayvanın yaşam hakkının ihlal edildiği kaydedildi.
“Yasal avcılık da ihlaldir”
HAKİM ekibi, sadece yasa dışı avcılık ve ticareti rapora dahil ettiklerini belirterek yasal avcılığın da bir hak ihlali olduğunu vurguladı. Rapor, nesli tehlike altındaki yaban keçisi, kınalı keklik, sincap ve ördek gibi türlerle birlikte en az 4 bin 625 hayvanın yasa dışı yollarla avlandığını, 114 ton 688 kilogram deniz canlısının ise yasadışı avcılığın kurbanı olduğunu belgeledi. Ayrıca maymun, yılan, sakallı ejder, tarantula, köpek ve buzağı gibi birçok türden en az 5 bin 852 hayvanın yasa dışı ticaretinin yapıldığı saptandı.
Zehirleme ve ihmalle ölüm
Kaza, zehirleme ve ateşli silah gibi nedenlerle en az 272 hayvanın yaşamını yitirdiği belirtiliyor. Bunların 237’si zehirlenme sonucu, 42’si ateşli silahla, 10’u ise araçla ezilme sonucu öldü. Ayrıca 362 bin 617 hayvanın barınaklarda, kafeslerde ya da kapalı alanlarda tutulurken sel, yangın, hastalık veya çökme nedeniyle yaşamını kaybettiği bildirildi.
13 köpeğe cinsel şiddet
Rapor, yalnızca medyaya yansıyan olaylarda en az 13 köpeğin cinsel şiddete maruz kaldığını da ortaya koydu.
