Antalya'da seracılık ile tohumculuğun yoğun olduğu bölgelerde yakından izlenen Hazine destekli tarımsal krediler kararı, sektör örgütlerinden peş peşe eleştiriler getirdi. Düzenleme ile faiz/kâr payı sübvansiyon oranlarının yaklaşık %50 aşağı çekildiği, 2024’ten beri değişmeyen bazı kredi üst limitlerinin korunması ise yatırım planlarını zorlayacağı gerekçesiyle eleştirildi.
SERA-BİR (Sera Yatırımcıları ve Üreticileri Birliği) Yönetim Kurulu Başkanı Onur Girdap, kararın seracılıkta “şok etkisi” yarattığını, desteklerin düşmesi ve limitlerin sabit kalmasının üretici üzerindeki yükü artırdığını belirtti. Girdap, “Türk seracılarının ayakta kalması için verilen en önemli destek olan zirai kredilerdeki düşüş üretimi zorlayacak” dedi.
Türkiye Tohumcular Birliği, kredi üst limitlerinin enflasyon oranında güncellenmesi ve faiz destek oranlarının önceki seviyelere çekilmesi çağrısında bulundu; aksi halde tohumluk üretim zincirinin olumsuz etkileneceği uyarısı yaptı. Birlik, “kredi üst limitleri ve faiz destekleri artırılmalı” mesajını açıkça paylaştı.
Sera Konstrüksiyon, Donanım ve Ekipman Üreticileri Derneği (SERKONDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Salih Uslu, yazılı açıklamasında şu ifadeleri kullandı:“Resmî Gazete’de yayımlanan karara göre, 2024 yılı itibarıyla kredi üst limitlerinde değişiklik yapılmamış olmasına rağmen temel faiz desteği ve ilave faiz oranları yaklaşık %50 oranında düşürülmüştür.
Bu karar, üretim maliyetlerinin zaten yüksek seyrettiği bir dönemde seracılarımız açısından önemli bir mali yük doğuracaktır.”
Uslu, kararın sera ekipman ve donanım tedarikçilerini de olumsuz etkileyebileceğini, üretim yatırımlarında yavaşlama yaratacağını vurguladı:“Tarımsal üretimin sürekliliği ve sera sektörünün sürdürülebilirliği açısından kritik öneme sahip olan bu desteklerdeki azalma, üreticilerimizi olumsuz etkilemiş ve sektörde ciddi bir endişe yaratmıştır.
Beklentimiz, hazine destekli kredi üst limitlerinin artırılması ve faiz destek oranlarının önceki seviyelerine çekilmesidir.”
TSÜAB (Tohum Sanayicileri ve Üreticileri Alt Birliği) ise “hazine destekli kredi üst limitleri enflasyon oranında artırılsın, faiz destek oranları korunarak devam etsin” talebini duyurdu ve düzenlemenin çiftçi ile tohumculuk sanayisi lehine yeniden değerlendirilmesini istedi.
Hayvancılık tarafında TÜSEDAD (Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği) “faiz yükü birçok kalemde iki katına çıktı” diyerek değişikliğe tepki gösterdi ve “çiftçinin üretimden kopmaması için acil önlem” istedi.
Sektörel yansımaları değerlendiren analizlerde de, sübvansiyon oranlarındaki düşüş ve limitlerin sabit kalmasının “soğuk duş etkisi” yarattığı; yüksek faiz ortamında yatırım ve işletme finansmanını zorlaştırdığı vurgulandı.