İklim kriziyle artan orman yangınlarına karşı kırsal direnci sahada güçlendirmeyi hedefleyen “Yangına Dirençli Sürdürülebilir Köyler / Küllerinden Doğan Kavaklıdere” projesi ikinci fazına geçti. Program, afet bilincini kalıcılaştırmanın yanında üretimi, geçimi ve ekosistemi birlikte ele alan bir model sunuyor.
8,3 hektarda bal ormanları: 300 kovan, yıllık 6.000 litre hedef
Muğla’nın Çavdır ve Menteşe köylerindeki toplam 8,3 hektarlık sahada bal ormanları kuruluyor. Alana 300 kovan yerleştiriliyor; yıllık 6.000 litre bal üretimi hedefleniyor. Kovan kurulumu öncesinde temel arıcılık eğitimleri veriliyor; tıbbi ve aromatik bitkilerin dikimiyle arı popülasyonu ve polinasyon destekleniyor. Ekonomik modelin sürekliliği için pazarlama ve ürün geliştirme eğitimleri planlanırken, gençlerin köylerine dönüşü ve kadınların aktif istihdamı teşvik ediliyor.
İlk faz eğitimleri ikinci fazın tasarımını mümkün kıldı
2024’te, farklı yaş gruplarından yaklaşık 100 katılımcıyla; orman yangınlarının doğası, iklim değişikliği, ekosistem hizmetleri, yerleşim–yangın ilişkisi ve yangına dirençli yaşam alanları başlıklarında eğitimler düzenlendi. Bu hazırlık, ikinci fazın ekolojik, ekonomik ve toplumsal bileşenlerinin sahaya uygun biçimde tasarlanmasının önünü açtı.
Saha uygulamaları ve paydaş buluşması
Kavaklıdere Çamlıbel Mahallesi’ndeki etkinliklerde Çavdır ve Menteşe Bal Ormanları ziyaret edildi; ekosistem alanları incelendi, dikimler yapıldı ve yangın sonrası onarım uygulamaları paylaşıldı. Etkinlikte Muğla Vali Yardımcısı Ali Yılmaz, Kavaklıdere Kaymakamı Ali Argama, Muğla Orman Bölge Müdürü Mustafa Ülküdür, OGM Ekosistem Hizmetleri Daire Başkanı Özgür Balcı ve proje danışmanı Prof. Dr. Ali Kavgacı hazır bulundu. Prof. Dr. Ali Kavgacı, Akdeniz ekosistemlerinde riskin iklim değişikliği ve insan etkisiyle arttığını belirtip “asıl amacın toplumu bilinçlendirirken kırsal kalkınmaya somut katkı sağlamak” olduğunu vurguladı. Mustafa Ülküdür, iklim değişikliğiyle artan mega yangınlara karşı yangına dirençli alanların oluşturulmasının kritik olduğunu söyledi. Özgür Balcı, ormanların ekolojik, sosyokültürel ve ekonomik değerlerine dikkat çekerek sahadan öğrenilenlerin havza ölçeğinde yaygınlaştırılması gerektiğini ifade etti.
Proje, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü iş birliğiyle, Devridaim Enstitüsü yürütücülüğünde hayata geçiriliyor. Brother Türkiye bu fazda finansal ve operasyonel destek sunuyor; modelin kovan sayısı, yıllık bal üretimi, eğitim katılımı ve tür çeşitliliği gibi göstergelerle izlenip farklı bölgelere ölçeklenmesi hedefleniyor.