Antalya Balıkçı Barınağı’nın kooperatif yönetimine geçtiğimiz yıl olağanüstü genel kurul toplantılarının yapılması için atanan kayyım, bir yıl içinde hiçbir genel kurul çağrısı yapmadığı gibi genel kurulun yapılmasına yönelik hiçbir çalışma da yapmadı; görev süresini “7 metre altı teknelerin barınakta oluşu, hurda tekneler, konteynerler ve otopark alanları gibi nedenlerle toplantı yapılamadı” gerekçesiyle bir yıl daha uzatmak için geçtiğimiz hafta mahkemeye başvurdu.
"Genel kurul yapılması için herhangi bir girişim bile olmadı"
Avukat Volkan Yavuzlar ve kooperatif üyeleri ise bu gerekçelerin yasal dayanağı olmadığını savunarak, “Genel kurulu toplamak için teknelere değil, üyelere gerek vardır, özel teknelerin barınakta oluşu yahut otoparkın kışlama alanı olarak kullanılması gibi konularla genel kurul yapamadık diyerek sürenin uzatılması yönünde mahkemeye başvurmuş durumda. Bahsi geçen konularla genel kurul yapmanın uzaktan yakından hiçbir bağlantısı yok. Bugüne kadar kooperatif üyelerine herhangi bir genel kurul çağrısı yapılmadığı gibi yalnızca genel kurul yapılmak amacıyla görevlendirilen kayyım heyeti bu yönde hiçbir çalışma veya hazırlık da yapmadı.” dedi.
Barınakta şikayet kutusu dolu
Genel kurulu toplamayan kayyum yönetiminin, barınak yönetimini kooperatif üyelerine bırakmaktansa süresinin uzatılmasına yönelik tutum sergilemesi yanında barınaktaki balıkçı ve özel tekne sahiplerinin Kayyum yönetimi hakkında 1 yılda oluşan diğer şikayetler şöyle:
Denetimden azade bir kayyum
Kooperatif üyeleri, kayyum döneminde barınağın denetlenemediğini ve mali bilgilere erişimin tamamen kapatıldığını söylüyor. Avukat Volkan Yavuzlar, üyelerin gelir–gider tabloları, hesap dökümleri ve yeni sözleşmelere ulaşılamadığını belirterek, “Kooperatif üyelerinin bireysel denetim hakkı vardır ama bugüne kadar ne mahkeme kanalıyla ne de idari yolla barınak denetlenebilmiştir” dedi. Balıkçılar da “Biz kooperatifin üyesiyiz ama içeride ne olup bittiğini bilmiyoruz, üyesi olduğumuz kooperatifin mali durumu dahi gizleniyor” sözleriyle şeffaflık eksikliğine tepki gösterdi.
İki kooperatifin hesap sorununa çözüm getiremedi
Barınağı birlikte işleten Yeşil Antalya Su Ürünleri Kooperatifi ile Yeni Liman Su Ürünleri Kooperatifi’nin hesaplarının birleştirilmesinin gerektiği İl Tarım Müdürlüğü müfettişlerince raporlanmış ve buna ilişkin suç duyurusunda bulunmuştu. İl Tarım müdürlüğü personeli olarak atanan Kayyum yönetimi bu mali soruna bir çözüm getirmedi.
Büyük balık küçük balığı yedi: 7 m altı tekneler karaya
Kayyum, “7 metreden küçük tekneler barınakta kalamaz” kararı aldı. Küçük tekne sahipleri yerlerinden edilirken, büyük özel teknelerin kalmaya devam etmesi tepki çekti. Karar, barınağın küçük tekneler yerine yatlara, ticari büyük teknelere açıldığı” eleştirilerini güçlendirdi.
Balıkçıların tehdit edildiği iddiası
Avukat Volkan Yavuzlar “Normal şartlarda yasal bir hakkın kullanılabileceğinden bahisle söylenen sözler ve buna bağlı eylemler tehdit sayılamaz. Ancak kayyım heyetinin yasal bir dayanağı olmadığı halde sanki hukuki durumun gereğiymiş gibi aslında hiçbir zaman ortaya çıkmayacak bir hukuki durum izlenimi yaratarak yalnızca gözdağı vermek ve sindirmek amacıyla gerek küçük tekne sahiplerine gerek balıkçılara gönderdiği birtakım mesajlar bu kapsamda olmayıp esasında görevin de kötüye kullanılması olarak nitelendirilebilir. Çünkü balıkçıları sözleşme gereği ödeme yapmazsa ya da sözleşmesini yenilemezse icra takibi yaparak tahsile zorlayabilirsiniz, ancak seni barınaktan çıkarırım diyerek tehdit edemezsiniz. Bu belediyenin konut vergisini ödemediği için sizi evden çıkartacağını söylemesine benzer. ‘Bağlama planına dahil edilmeyecek’ demek, zorla çıkarmak anlamına gelir; bu da tehdide girer.” Değerlendirmesini yapıyor.
Usulsüz tebligat ve cezalar
Balıkçılara resmî tebligat yerine kamu yönetiminde yeri olmayan, yazılıp imzalanan ihtarnamelerin fotoğrafının çekilerek WhatsApp mesajı ile gönderilmesi ve telefonla aramak suretiyle bildirim yapılmaya çalışılması.
Ayrımcılık eleştirisi
Bağlama kapasitesinin arttırılması için 7 m. Küçük tekneler karaya çekilirken, yaklaşık 1 dönüm alan kaplayan bazı büyük tur teknelerinin barınakta kalmaya devam etmesi ve bu teknelerin bulunduğu alanın projektörlerle ışıklandırılıp, balıkçıların bulunduğu alanın tamamen karanlığa bırakılması ve elektrik giderlerininse ortak bütçeden karşılanması
Liman Başkanlığı tarafından “Kıyı Tesisi İşletme İzninde belirtilen emniyetli kapasitenin altına inilinceye kadar Balıkçı Barınağı Kayyımı tarafından yeni bağlamalara yol açacak şekilde bağlama sözleşmesi yapılmaması ve 01.09.2025 tarihine kadar bağlama sözleşmesi bulunan teknelerin iskele numarasına göre liste halinde Başkanlığımıza bildirilmesi” talimatına uyulmayarak 2 adet paraşüt teknesinin Ekim ayından bu yana barınakta sözleşmeli ya da sözleşmesiz olarak bağlama yapıyor olması
Habersiz tekne çekme
Kayyum personelinin, tekne sahiplerine haber vermeden, gerekçe göstermeden tekneleri yerlerinden alıp başka bölgelere taşınması. İşlem, tekne sahipleri tarafından özel alanın ihlali olarak değerlendirilirken çekim sırasında teknelerde hasar oluştuğunu iddia eden tekne sahipleri ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunuyor. Ayrıca bazı teknelerin sahil güvenliğin kontrol alanına çekilmesi nedeniyle “balıkçılarla sahil güvenliği karşı karşıya mı getirmeye çalışıyorlar?” sorusu soruluyor
Kayıt dışı sözleşmeler
Satılan, el değiştiren teknelerin barınaktan çıkarılacağının bildirilmesine karşı kalmaya devam ettiği öne sürüldü.
Kamera ve güvenlik iddiaları
Kayyumun odasında kamera sistemlerinin devre dışı bırakıldığı, görüşmelere gelenlerin telefonlarını dışarıda bırakmak koşulunun dayatıldığı ileri sürüldü.
Balık satış noktasının kapatılması
Barınakta balıkçılara ucuz tabldot yemek çıkartan lokalinin kapatılması
Su ürünleri kooperatifinin varlık nedeninin ürününü halka arz etmek göreviyle kurulurken daha önce barınakta balıkçıların ürünlerini doğrudan halka satabildiği kooperatif satış noktasının kayyum tarafından kapatılması. Balıkçıların balıklarını sokakta veya elden satmak zorunda bırakılması.
İşçiye maaş promosyon hakkı verilmedi iddiası
Barınakta görev yapan bir işçinin, bankadan alınan maaş promosyonundaki payını talep ettiği için işten çıkarıldığı öne sürüldü.
Bugüne nasıl gelindi?
Antalya Balıkçı Barınağı, 2019 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından Yeni Liman Su Ürünleri Kooperatifi ile Yeşil Antalya Su Ürünleri Kooperatifi’ne 10 yıllığına kiralandı.
2023 yılı başında Tarım ve Orman Bakanlığı iki kooperatifin hesaplarının ayrı olması, bazı faturaların eşleşmemesi gerekçesiyle barınak kiralama sözleşmesi hakkında fesih süreci başlattı. Antalya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün hazırladığı raporda, bazı idari eksiklikler ve usulsüzlükler bulunduğu belirtildi. Bu rapor doğrultusunda Bakanlık, sözleşmeyi feshedip barınak yönetimini geri almak istedi.
Kira sözleşmesini fesih davası kooperatif lehine sonuçlandı
Barınak yönetimini yürüten Yeni Liman Su Ürünleri Kooperatifi ise fesih kararına itiraz etti ve Antalya Sulh Hukuk Mahkemesi’nde kiracılığın tespitine ve feshin geçersizliğine karar verilmesi talebiyle dava açtı. Kooperatifin açtığı bu karşı dava sonucunda, mahkeme 22 Ekim’de “yürütmeyi durdurma” kararı verdi. Mahkeme, İl Müdürlüğü’nün tespit ettiği eksikliklerin kapsamlı delillerle desteklenmediğini, kooperatifin bu maddeleri imkanları çerçevesinde yerine getirmeye çabaladığına dair belgeler sunduğunu belirtti. Bu karar, kooperatifin barınağın kiracılık sıfatını yeniden kazanmasını sağladı.
Barınağın kiralama hakkını yeniden kazanması üzerinden 1 ay bile geçmeden barınağa kayyum atandı
Aralık 2024, Barınağa kayyum atandı
Antalya Balıkçı Barınağı’na Aralık 2024 tarihinde kayyum atadı. Barınaktaki balıkçılar, başlangıçta bu atamanın “geçici bir denetim süreci” olacağı umudunu taşısa da, kayyum yönetiminin aylarca sürmesi ve barınağın işletmesinde gözle görülür bir iyileşme olmaması tepkileri artırdı.
Kayyum yönetiminin üzerinden 6 ay geçtiğinde barınakta altyapı yetersizlikleri, bakımsız iskeleler, kapalı balıkçı lokali, hurdaya dönmüş tekneler ve marinaya dönüştürülme söylentilerini aktarıyordu. Balıkçılar, “Hizmet alamıyoruz, elektrik-su sorunları sürüyor” diyerek barınağın içinden fotoğraflarla durumu paylaştı. Bazı kaynaklar, kayyum yönetiminin atama sürecinden bu yana somut bir düzenleme yapmadığını, tekne sahiplerinin ise güvenlikten temizlik hizmetlerine kadar birçok konuda mağdur olduğunu dile getirdi.
Kooperatif yönetimine mahkemeden beraat
Mayıs ayındaysa, barınak davasında mahkeme kararını duyurdu. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın açtığı davada yargılanan Yeni Liman Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Cemal Talas ve üç yönetici hakkında beraat kararı verildi. Mahkemenin kararı, kayyum atamasına gerekçe gösterilen iddialarının dayanaksız olduğunu ortaya koydu. Beraat sonrası balıkçılar, “Suçsuz olduğumuz ortaya çıktı, barınak asıl sahiplerine teslim edilsin” çağrısı yaptı.
İddianame iade edildi
Kooperatif yöneticileri ve diğer ilgililer hakkında başlatılan soruşturma kapsamında, yaklaşık 8 ay süren teknik ve fiziki takip neticesinde hazırlanan iddianame Antalya 1. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından iddianamede yer alması gereken, aralarında “suçun delili” unsurunun da yer aldığı 6 unsurun eksik görülmesi gerekçesiyle iade edilerek kabul edilmedi. Savcının bu iadeye karşı yaptığı itiraz ise görevli mahkeme tarafından “kesin” olarak reddedildi. Soruşturma halihazırda kapalı durumda ve yeniden açılması ise mümkün görünmüyor
7 metreden küçük tekneler barınaktan dışlanıyor
Balıkçı kooperatifi kayyum yönetimini bu karar sonrasında barınak yönetiminin kendilerine devredilmesini beklerken olaylar tam tersi yönde gelişti. 11 Haziran’da barınakta adeta “küçük tekneler siz şöyle karaya, gelsin büyükler” anlamına gelen bir uygulama başlatıldı. Kayyum, 7 metreden küçük teknelerin karaya çekilmesi kararını WhatsApp aracılığı ile tekne sahiplerine iletti.
Karar barınakta yaklaşık 80 tekneyi etkiliyordu. Tekne sahipleri, “Denize açılmak için aldığımız tekne karada bekleyecekse bu barınak kime hizmet ediyor?” diyerek karara tepki gösterdi.
Kayyum yönetiminin bu karar için “bağlama kapasitesini artırmak” gerekçesini öne sürerken, balıkçılar kayyum yönetime geldikten sonra pek çok motor yatın barınakla sözleşmesinin yapıldığını, usulen bir tekne çıkartılacaksa, bunun en son gelen teknelerden başlaması gerektiğini savundu. 7 metreden küçük tekne sahipleri ayrıca barınakta neredeyse 1 dönüm alan kaplayan iki büyük ticari geminin bulunduğunu, amaç tekne bağlama kapasitesinin arttırılması ise bu teknelerin barınaktan çıkartılarak kapasitenin arttırılabileceğini önerdi.
Tekne sahipleri kayyumun kestiği cezaya dava açtı
Yaz ortasında, uygulamaya uymayan küçük tekne sahiplerine Limanlar Kanunu gerekçe gösterilerek 50 bin TL’ye varan idari para cezaları kesilmeye başlandı. Bunun üzerine tekne sahipleri Avukat Volkan Yavuzlar aracılığıyla Antalya Sulh Ceza Mahkemesi’ne başvurdu.
İtiraz dilekçesinde;
- Liman Başkanlığı’nın barınak içerisindeki görevinin seyir, can, mal ve çevre emniyetinin sağlanması ile sınırlı olduğu, kooperatif ve donatan arasındaki hukuki meselelerde hakem ya da taraf olamayacağı,
- Seyir, can, mal ve çevre emniyetini hiçbir şekilde etkileyemeyecek olan bu teknelere ilişkin manevra kısıtı oluşturduğu bahanesi ile cezaların tanzim edildiği oysa bu teknelerin gerek boyut gerekse bulundukları bölüm itibariyle böyle bir kısıta elverişli olamayacakları ve cezalar yazılırken de bu yönde bir tespitin olmadığı,
- Kayyumun geçici bir idari görev yürüttüğü, buna karşın kalıcı sonuçlar doğuran işlemler yaptığı,
- Uygulamanın Anayasa, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 618 sayılı Limanlar Kanunu, Limanlar Yönetmeliği ve Balıkçı Barınakları Yönetmeliği hükümlerine aykırı olduğu,
- Balıkçıların teknelerini karaya çekmeleri hâlinde 120–150 bin TL arasında römork ve nakliye gideri doğacağı belirtilerek, cezaların iptali talep edildi.
Balıkçılar, kayyum yönetiminin cezalar ve baskılarla “küçük tekne balıkçılığını bitirme” noktasına geldiğini savundu.
Editörün notu 1 Antalya’daki x marinadaki ortalama bir motor yatın yıllık bağlama ücreti en az 1 milyon TL ‘den başlarken , balıkçı barınağında aynı motor yatın yıllık bağlaması en fazla 150 bin TL’ye mal oluyor.